Herders op straat, engelen, Jozef en Maria en natuurlijk de kerststal: tijdens een herdertjestocht is veel mogelijk! Wanneer je een herdertjestocht organiseert, presenteer je het kerstevangelie buiten: in je dorp of stadswijk zien de bezoekers op verschillende locaties een scène uit het kerstevangelie met levende mensen en dieren. Bezoekers nemen zelfstandig deel aan de speurtocht langs deze locaties. Zo worden ze onderdeel van het kerstverhaal. In vergelijking met de kerstwandeling is de herdertjestocht kleiner van opzet, met weinig tekst voor de figuranten en minder middelen. Kinderen kunnen goed een rol op zich nemen. Het is mooi om de herdertjestocht te eindigen in of bij het kerkgebouw, waar tijd is voor ontmoeting en een glas warme chocomel of glühwein. Zo ben je als kerk tijdens kerst zichtbaar in de buurt. Een optie is om waxinelichtjes in potjes langs de route neer te leggen.
Waarom
Het kerstevangelie lijkt een bekend verhaal, maar toch kennen veel mensen de rode draad niet. De herdertjestocht is een mooie gelegenheid om uit de doeken te doen wat er in de kerstnacht van Jezus gebeurde. Een herdertjestocht is heel laagdrempelig voor bezoekers en is geschikt voor jong en oud. Mensen hoeven er de drempel van het kerkgebouw niet voor over. En het lever vaak leuke contacten op met mensen uit de buurt, zeker als je hen betrekt in de organisatie.
Voorbereidingstijd
Begin 3 maanden van tevoren met de organisatie en de pr.
Tips
- Betrek de buurt (school, buurthuis, muziekvereniging e.d.) bij het organiseren van de tocht. Mogelijk zijn er ook lokale sponsoren.
- Benut de lokale media om de herdertjestocht te promoten, het blijkt dat ze het leuk vinden om hierover te berichten.
Vrijwilligers
Kernteam: 5 vrijwilligers. In totaal 30 tot 40 vrijwilligers nodig.
Budget
500 euro
Benodigdheden
Kleding figuranten, vee, kerststalinrichting, catering
Randvoorwaarden
Uiteindelijk is het heel belangrijk dat iedereen weet wat hij of zij moet doen. Een goede en duidelijke briefing is dus belangrijk. Met repetities voor de scènes moet je op tijd beginnen. De route moet goed aangegeven worden en te vinden zijn. Op belangrijke kruispunten zijn wellicht verkeersregelaars nodig. Ook EHBO'ers zijn belangrijk. Uiteindelijk zijn er van jong tot oud vrijwilligers bij betrokken. Maak hierbij wel een goede inschatting van welke verantwoordelijkheden iemand aankan, zodat mensen niet overbelast worden.
Werving en PR
Stel een PR-plan op. Denk na over de vraag welke doelgroepen en hoeveel mensen je wilt bereiken. Je kunt de herdertjestocht organiseren voor je eigen jeugdgroep, maar je kunt er ook een spektakel voor het hele dorp of buurt van maken. Dan is het wel nodig om verschillende mediakanalen te gebruiken. Bedenk waar de beoogde doelgroepen te vinden zijn, zoals basisscholen, supermarkten en verenigingen. Aan een goed georganiseerde herdertjestocht doen dan zomaar meer dan honderd mensen mee! Benut de lokale media om de herdertjestocht te promoten. Het blijkt dat ze het leuk vinden om hierover te berichten.
In de downloads
- bijlagen: boekje, communicatiedraaiboek, kleurplaat, checklist en uitnodiging
- uitgeschreven tekst voor de spelers
Achtergrondinformatie
Het kerstverhaal is een verhaal van de straat. In het Lucas-evangelie zijn het de herders in het veld die het goede nieuws van de Messias horen. Dat is de ruimte waar iedereen het horen kan. Wat is er dan mooier om op kerstavond de straten in te gaan en daar het verhaal te vertellen? Sterker nog: te laten beleven. Zo worden mensen onderdeel van het kerstevangelie. De boodschap van saamhorigheid, erbij horen en vrede op aarde mag in levende lijve ervaren worden!
Ervaringen van anderen
Een verhaal voor iedereen
In veel plaatsen zijn herdertjestochten een ware traditie geworden waar de hele buurt of gemeenschap aan meedoet. Dat blijkt wel uit de informatie die op het internet te vinden is. Wie op het internet zoekt met de zoekterm ‘herdertjestocht’, komt talloze voorbeelden tegen van kerken, scholen en buurtverenigingen. Het ene voorbeeld is wellicht wat geschikter dan het andere, maar ze zijn in elk geval toegankelijk voor de zoeker. Het feit dat veel media aandacht schenken aan deze lokale initiatieven, geeft wel aan dat je jezelf in de kijker kunt spelen als kerk, als jeugdraad of als initiatiefnemer. Op internet is echter nergens een kant-en-klare herdertjestocht te vinden. Hierbij in de eerste bijlage vind je een uitgewerkte Herdertjestocht.
Verhalen uit de praktijk: Gouda
Karianne Knol (jeugdouderling van de Veste in Gouda) vertelt hoe zij in december 2011 van plan was om voor het eerst in Gouda een herdertjestocht te organiseren. Allereerst is ze laaiend enthousiast en dat heb je nodig! Het idee is wel geboren in een kleine groep, maar het is een tamelijk grootschalig project. “We hadden draagvlak nodig en dat is gelukt! De kerkenraad is om.” Nu breekt er een spannende tijd aan van heel veel organiseren en vrijwilligers op de been krijgen. Volgens Karianne is het nog best een spannend vraagstuk hoe dat te realiseren, maar ze heeft er alle vertrouwen in dat het gaat lukken. Met een paar juiste mensen, enthousiasme en de handen uit de mouwen moet het allemaal goed komen.
De eerste voorbereiding
“We hebben onze eerste bijeenkomst in maart gehad,” vertelt Karianne. Ze legt uit dat het deze eerste keer best ingewikkeld is om alles voor elkaar te krijgen. Niemand heeft ervaring met het organiseren van dit evenement en het is wel belangrijk dat het goed gaat. Door op tijd te beginnen kun je in elk geval het overzicht houden en processen tijdig in gang zetten. Dat is ook wel nodig, want Karianne vertelt: “We waren op zoek naar een voorbeelddraaiboek, maar helaas hebben we dat niet kunnen vinden.” Nu is er dus tijd om zelf na te denken over alles wat nodig is.
Doorontwikkeling
Karianne vertelt hoe ze nog heel veel dingen aan het uitzoeken en overwegen zijn. Als voorbeeld noemt ze de vergunning. Het gaat om een evenement, maar is het nu een grootschalig of een kleinschalig evenement? Ook de invulling van de tocht is nog iets waar over nagedacht moet worden. Hoe ga je om met decors, hoe vertel je het verhaal? Moet het eigentijds zijn of juist heel klassiek? Er komt dus wel wat bij kijken.
Arnhem en Doetinchem:
Walter Meijles, eerder werkzaam bij Jong Protestant, nu predikant, heeft ervaring met een herdertjestocht in Arnhem en Doetinchem. Zijn tip: “Denk groot! Durf het als een grootschalige happening te organiseren.” Misschien zakt de moed je nu in de schoenen. Toch kun je met relatief weinig middelen een groot evenement neerzetten. Walter Meijles noemt een aantal succesverzekerde ideeën: “Echte schapen doen het altijd goed! In Arnhem wordt de kinderboerderij een grote levende kerststal, dan heb je er ook nog een koe bij. Verder is een écht kind in de kribbe te midden van dat alles ook te gek. Dat laatste vraagt natuurlijk wel om het benaderen van verschillende vaders en moeders die niet al te lang geleden een baby hebben gekregen. De ouders kunnen uiteraard Maria en Jozef zijn. Voor kinderen is dat echt helemaal het einde!”
Thema
Hoewel het kerstverhaal natuurlijk al een bepaald kader geeft, zijn er verder nog genoeg ideeën te bedenken. Karianne Knol vertelt hoe zij de tocht zelf nog aantrekkelijker willen maken: “We denken eraan om bijvoorbeeld halverwege de tocht Romeinse soldaten te laten controleren of iedereen wel écht is ingeschreven tijdens de volkstelling.” Volgens Walter is het heel belangrijk om goed na te denken over waar de tocht in uitloopt. Een korte viering voor kinderen moet ook goed in elkaar zitten en aansluiten op de tocht.
