Het maken van het dienstenrooster blijkt voor roostermakers soms een leuke puzzel, soms een hoofdpijnklus. Vandaag: deel 2 van de serie ‘De slag om de gastvoorganger’.
Advent 2017 is nog niet begonnen, en nu al gebeld (of: aan het bellen) voor het preekrooster van 2019? Deel uw ervaringen, eventuele ergernissen en suggesties - dat was vorige week de oproep in de nieuwsbrief van de Protestantse Kerk. Het onderwerp roept veel reacties op. ‘Bel ons niet te vroeg’, is de hartekreet van veel predikanten. Maar roostermakers hebben zo hun redenen om dat wél te doen: het maken van een dienstenrooster blijkt vaak een lastige klus. En roostermakers en predikanten jagen elkaar steeds meer op.
Tientallen gastvoorgangers
Roostermaker Henk van Dijk uit Zeist geeft graag een inkijkje in zijn werkwijze. “Onze gemeente heeft twee diensten per zondag, plus diensten op Tweede Paas- en Pinksterdag. Daarnaast vul ik nog twintig diensten per jaar in voor twee verzorgingshuizen.” Als Gereformeerde Bondsgemeente is het lastig om gastvoorgangers te vinden, schrijft hij. Het is daarom zaak om op tijd te beginnen met het vullen van het dienstenrooster. “Na 26 december begin ik te mailen met bevriende en vaste gastvoorgangers, waarvan ik weet dat ze het prima vinden om het jaar 2019 in te vullen. Dit gaat om ongeveer dertig predikanten. Op 2 januari vul ik vervolgens de overgebleven diensten in. Ik houd dan nog ongeveer vijf diensten vrij voor de predikanten die op de zogenaamde ‘septemberlijst’* staan.”
Steeds eerder
Ook andere roostermakers zijn meerdere dagen per jaar in touw voor het maken van het dienstenrooster. “Ik weet dat elke predikant een andere voorkeur heeft”, vertelt Annette Nieuwveld uit Waddinxveen. “Dat varieert van januari tot begin mei. Voor de ‘latere’ predikanten houd ik daarom een paar gaatjes vrij: een beetje spannend, maar het lukte tot nu toe altijd om het rooster gevuld te krijgen.” Ze merkt echter dat predikanten steeds vaker al ‘volgeboekt’ zijn in januari. “Vorig jaar waren veel predikanten in november 2016 al gebeld voor 2018! Ik heb tot nu toe geprobeerd daarin niet mee te gaan en in ieder geval niet voor januari te bellen. Maar uiteindelijk ga je uit voorzorg zelf ook al eerder mailen of bellen. Bij veel predikanten roept dat vroege bellen een gevoel van ergernis op. En dat is jammer, want de gesprekken die ik met hen voer zijn vaak juist zo leuk.”
Gerrie Hazel uit Rotterdam is een van de roostermakers die zich wél streng aan de grens van 2 januari houdt. “Ik begin principieel altijd op 2 januari, maar tegenwoordig zitten sommige predikanten dan al vol. Hoe kan dat? Het is toch een ongeschreven regel dat je pas na de feestdagen start?” Francien en Anton Maljaars uit Grijpskerke delen haar ergernis. “De vroege run op predikanten neemt ons inziens groteske vormen aan”, mailen ze. “We moeten echt proberen het hele gebeuren weer een beetje op één lijn te krijgen.”
Sleutel bij predikanten
Die ‘ene lijn’ lijkt echter nog ver weg. Net zoals predikanten verschillende grenzen hanteren, hebben ook roostermakers verschillende voorkeuren. Sommigen zouden willen dat de grens van 2 januari weer in ere hersteld zou worden; Francien en Anton Maljaars pleiten - net als sommige predikanten - voor een grens van 1 april. Enkele roostermakers ervaren echter zo’n schaarste aan gastpredikanten, dat ze zo’n grens absoluut niet zien zitten. Waar het grootste deel van de roostermakers het wél over eens is: de sleutel ligt bij de predikanten. “Zij kunnen voor zichzelf en met anderen afspreken wat de grens is die ze hanteren”, aldus Annette Nieuwveld. “Als predikanten het vervelend vinden om nu al gebeld te worden voor 2019, moeten ze daar vooral niet in meegaan. Dat zorgt ervoor dat andere roostermakers er ook niet in mee hoeven gaan. En zo jagen we elkaar hopelijk niet meer zo op.”
*De septemberlijst is een initiatief van vijftien jaar geleden: predikanten spraken met elkaar af pas vanaf de derde zondag van september diensten voor het volgende jaar toe te zeggen. In het artikel van 1 december 2017 leest u hier meer over.
