Het is best wennen als beginnend predikant, kerkelijk werker of geestelijk verzorger in je eerste gemeente of instelling. Daarom biedt de Protestantse Kerk hen in het eerste jaar de begeleiding van een mentor. Beginnend dominee Murielle van Diepen (51) trok een jaar op met ds. Evelyn Noltus (61), toen zij startte in Reeuwijk. “Je hoeft het niet allemaal zelf uit te zoeken.”
Met elkaar optrekken
Het mentoraat is een verplicht onderdeel van de permanente educatie van een predikant, kerkelijk werker of geestelijk verzorger in de Protestantse Kerk. De dienstenorganisatie bemiddelt tussen beginnend predikant en mentor. Mentor en mentorant trekken een jaar lang met elkaar op en komen ongeveer 10 à 12 keer bij elkaar. Evelyn Noltus, predikant van de Johanneskerk te Leersum, nam een jaar lang Murielle van Diepen onder haar hoede bij haar start als predikant van de Protestantse Gemeente De Ark in Reeuwijk.
Op de foto: ds. Evelyn Noltus (links) en ds. Murielle van Diepen (rechts)
Wat houdt de rol van mentor in?
Van Diepen: “Zeker in het begin kun je als startende dominee met veel vragen rondlopen. Ook al had ik al ruime werkervaring op andere terreinen voor ik begon, het is toch heel fijn als er een ervaren predikant met je meekijkt en meedenkt. Je hoeft het dan niet allemaal alleen uit te zoeken. Met je mentor kun je alles bespreken.”
Noltus: “Ik ben al bijna 30 jaar predikant, en al vaker mentor geweest. Samen met Murielle heb ik een werkwijze uitgezocht die we allebei prettig vonden. De officiële spelregels hebben we daarbij als handvat maar niet als strikt keurslijf gebruikt. Samen bewaak je dat het hele werkveld aan bod komt.”
Welke dingen bespreken jullie met elkaar?
Van Diepen: “In de eerste sessies bespraken we vooral de diversiteit aan taken in de gemeente. Het is goed om die samen helder te krijgen. De veelheid aan taken is het mooie van het predikantschap, maar het kan ook je valkuil zijn. De gesprekken met Evelyn maakten inzichtelijk dat ik niet veel tijd over had voor extra taken. Dat kon ik daarna ook bij mijn kerkenraad aangeven.”
Noltus: “Het maken van zo’n helder schema maakte voor jou duidelijk hoeveel je al deed. We zagen dat er niet veel rek meer in zat. Dat helpt enorm bij het richting geven aan je werk.”
Hoe zien jullie je rol als mentor en mentorant?
Noltus: “Mijn rol ervaar ik vooral als collegiale vorm van aandacht. Ik ga als ervaren predikant niet even vertellen hoe het moet, want het is haar gemeente. Tijdens de gesprekken kreeg ik zelf ook steeds een spiegel voorgehouden. De verhalen van een beginnend collega zetten je aan het nadenken: waarom doe ik het eigenlijk al zo lang op deze manier? Er is ruimte voor alles in de gesprekken: je kunt de fijne dingen maar ook alles wat je frustreert in veiligheid met elkaar delen. Alles blijft onder ons.”
Van Diepen: “Die gelijkwaardigheid en vertrouwelijkheid vond ik echt heel prettig. Evelyn ondersteunde mij in alles waar ik mee bezig was. Pastoraat, beleid, spiritualiteit en theologie, alle onderwerpen kwamen langs in de gesprekken.”
Welke hulp krijg je vanuit de dienstenorganisatie?
Van Diepen: “De afdeling mentoraat van de dienstenorganisatie gaf mij een naam door van een mogelijke mentor. Daarna volgde een kennismakingsgesprek. Met de eerste mentor die me was voorgesteld had ik geen klik. Daar kon ik gewoon eerlijk in zijn, al voelde ik wel wat schroom om het te vertellen. De consulent mentoraat heeft me voortreffelijk geholpen. Ze vond iemand anders voor me: Evelyn. Bij haar was de klik er meteen wel. Dat is belangrijk, want je trekt toch een jaar intensief met elkaar op. Na afloop lever je je eindverslag in bij de consulent voor het mentoraat, en daarmee is de mentoraatsperiode afgerond.”
Hoe kijken jullie terug op deze tijd?
Noltus: “Ik keek altijd uit naar de momenten dat Muriëlle mijn kant opkwam. Het is heel fijn om met een frisse blik met een collega te kunnen meekijken, en tegelijk ook te kunnen reflecteren op je eigen werk.”
Van Diepen: “De mentoraatsperiode hielp me te groeien in mijn rol, maar ook in mijn zelfvertrouwen als predikant. We hebben diverse casussen besproken, en al sparrend met elkaar kwamen er allerlei handelingsperspectieven boven. Je denkt vaak in eigen paden die je zelf al hebt gevormd, maar juist de frisse blik van buiten verbreedt je mogelijkheden.”
Welke mooie herinnering blijft?
Van Diepen: “Ik herinner me een moment midden in coronatijd. We hadden elkaar al verschillende keren online gesproken en eindelijk konden we elkaar weer live spreken. Ik was onderweg naar Evelyn en luisterde in de auto naar een cd van Coldplay. ‘Up and up, we’re gonna get it’ werd er gezongen. Er sprak voor mij zo’n hoop uit dat het allemaal weer goed zou komen. Ik vertelde het bij aankomst en Evelyn en het raakte ook haar diep.”
Noltus, lachend: “Het inspireerde mij ook wat passende popsongs in mijn diensten te verwerken. Sommige teksten sluiten echt goed aan bij wat je deelt in de kerk.”
Iets betekenen
In de toekomst wil Murielle van Diepen zelf ook wel mentor zijn van een beginnend predikant. “Dan kan ik ook weer iets iets betekenen voor een collega die net gestart is in dit bijzondere vak.”
Overweeg je om ook mentor te worden? Stuur dan een e-mail naar mentoraat@protestantsekerk.nl.
Lees hier meer over het mentoraat als onderdeel van de Permanente Educatie:
Foto: Willem Jan Ritman Fotografie
