Uitleg & Achtergrond
In deze serie zijn artikelen gebundeld die een bepaald onderwerp uitleggen of achtergrondinformatie bieden.
De cijfers liegen er niet om in het recente EenVandaag-onderzoek over Joden in Nederland. 77 % van de 557 ondervraagde Joden in Nederland ondervindt veel anti-joods sentiment, in de nieuwsmedia, op straat, op internet, in de politiek, door vernielingen.
De cijfers liegen er niet om in het recente EenVandaag-onderzoek over Joden in Nederland. 77 % van de 557 ondervraagde Joden in Nederland ondervindt veel anti-joods sentiment, in de nieuwsmedia, op straat, op internet, in de politiek, door vernielingen.
Het onderzoek is tot stand gekomen met hulp van het Centraal Joods Overleg en JMW Joods Welzijn. Achter deze cijfers zitten concrete mensen.
Toen ik de uitzending erover op maandag 26 november zag, herkende ik twee geïnterviewden. Met Brigitte Wielheesen en haar dochter was ik in juli nog naar een joods-christelijke conferentie in Boedapest gegaan. Zij vertelde over het onderwijsklimaat op de school van haar dochter, waar bagatelliserend werd gedaan over de jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog, nota bene door een geschiedenisleraar. Zelf is ze strijdbaar: ‘Ik laat me niet wegjagen’.De oud-voorzitter van het Centraal Joods Overleg Ron van der Wieken, met wie ik vaak om de tafel heb gezeten, zei: ‘Dat het klimaat begint te veranderen en onprettiger wordt, dat is buiten kijf’.
Ik zocht het rapport op internet op. De resultaten worden nuchter en bondig samengevat, maar ik vind ze schokkend. De helft van de ondervraagden voelt zich niet vrij om openlijk joods te zijn. Het jood-zijn wordt verzwegen of ingewikkelde situaties worden vermeden. Veel verwijtende opmerkingen betreffen het Israël-Palestinaconflict. Joden in Nederland worden persoonlijk verantwoordelijk gesteld voor dit conflict. ‘Het woord Jood is een scheldwoord op zich geworden’, zegt iemand in het onderzoek. Ik herken dat vanuit mijn werk voor joods-christelijke relaties. De emoties kunnen soms hoog oplopen als het om Joden gaat, zeker als de staat Israël erbij betrokken wordt.
Het is wrang: de kerk is zelf verre van onbelast als het om anti-joodse sentimenten gaat, maar via een moeizaam proces groeien er langzaamaan nieuwe verhoudingen en begint de kerk haar Joodse wortels te herontdekken. Maar nu duiken anti-joodse uitingen weer op in de samenleving. Juist als kerk moeten we alert zijn op deze tendensen en er tegen opstaan. Het kan niet zo zijn dat Joden in Nederland zich onveilig gaan voelen.
Begin november was ik bij de Kristallnachtherdenking in de Portugese synagoge en luisterde ik naar de toespraak van de nieuwe voorzitter van het Centraal Joods Overleg, Eddo Verdoner. Hij pleitte voor de vorming van ‘een brede coalitie van mensen en organisaties die samen met joodse organisaties als het CJO, islamitische organisaties, en christelijke organisaties een kring vormen van mensen, die zeggen: wij letten zelf op antisemitisme en, of de joden het merken of niet, wij pakken het ook zelf aan!’ Het is me uit het hart gegrepen. Het is tijd om deze handschoen op te pakken.
Pixabay
